Przewodnik

Drodzy Goście,

Powiat krasnostawski to malownicza kraina, leżąca w płd. - wsch. części województwa lubelskiego. Z lotniska w Świdniku, to niespełna 40 minut drogą krajową nr 17 w kierunku na Zamość. Można też wybrać szynobus, kursujący z Lublina na Roztocze przez Krasnystaw. Dotrzeć tu można również rowerowym szlakiem Green Velo przecinającym Powiat krasnostawski.

Witamy serdecznie na pięknej Ziemi Krasnostawskiej, która tak naprawdę nie jest jeszcze do końca odkryta. Wiele wspaniałych zabytków, cudownych krajobrazów, a nade wszystko gościnnych mieszkańców oczekuje na Państwa. Można tu spotkać unikalną przyrodę, ciekawą historię oraz uczestniczyć w niezwykle atrakcyjnych wydarzeniach kulturalnych.

Powiat krasnostawski to malownicza kraina leżąca w płd.-wsch. części woj. lubelskiego. Zajmuje powierzchnię 1032 km/kw, którą zamieszkuje ok. 66 tys. mieszkańców. Jego stolicą jest Krasnystaw – miasto z ponad sześćsetletnią tradycją, zwany dawniej Szczekarzewem. Zachowała się tu charakterystyczna zabudowa w kształcie kwadratu, otaczająca rynek. Składają się na nią kamienice z XVIII i XIX wieku, ratusz oraz budynek sejmiku szlacheckiego. Warto również zobaczyć barokowy kościół św. Franciszka Ksawerego wybudowany w latach 1695 – 1717, według projektu Jana Delamars, gmach Kolegium Pojezuickiego z początku XVIII wieku, zbudowany częściowo na obronnych murach miejskich. Obecnie w Kolegium mieści się Muzeum Regionalne gromadzące znaczne ilości zbiorów wraz z udostępnionymi podziemiami.

Ziemia krasnostawska wyróżnia się niezwykłym ukształtowaniem terenu i atrakcyjną przyrodą, które w połączeniu tworzą wspaniałe krajobrazy. Niewielkie uprzemysłowienie, a tym samym czyste środowisko sprawiają, że teren powiatu jest chętnie odwiedzany przez turystów. Występuje tu bardzo gęsta sieć wąwozów liczących nawet do kilkuset metrów długości. Teren powiatu przecina malownicza rzeka Wieprz.

Niezwykle atrakcyjnie prezentuje się Skierbieszowski Park Krajobrazowy rozpościerający się na terenie gmin: Izbica, Kraśniczyn i Krasnystaw. Jest to bardzo malowniczy, urozmaicony teren z wąwozami i leśnymi gęstwinami. Osobliwością tego obszaru jest występowanie susła perełkowanego i źródeł krystalicznie czystej wody.

Walory krajoznawcze powiatu podnoszą szlaki turystyczne i rezerwaty przyrody. Rezerwat „Wodny Dół” położony na terenie gminy Krasnystaw, w którym można spotkać m.in. bardzo rzadką w Polsce roślinę – cieszyniankę wiosenną. Niemniej atrakcyjny jest rezerwat w gminie Kraśniczyn nazwany „Głęboką Doliną”, otaczający malownicze tereny z wąwozami i lasami.

Atrakcje Turystyczne opisaliśmy poniżej oraz na mapie - kliknij tutaj z zaznaczonymi zabytkami i atrakcjami turystycznymi. Zapraszamy do wirtualnego zwiedzania i odwiedzin, opisanych miejsc.

Położenie i ukształtowanie terenu:

Obszar powiatu krasnostawskiego jest niezwykle atrakcyjny turystycznie. Zachodnia część powiatu to Wyniosłość Giełczewska, z rozległymi wzniesieniami o łagodnych stokach i setkami wąwozów o stromych zboczach, wcinających się w lessowe podłoże.

Równie bogatą rzeźbą terenu przyciąga turystów wschodnia część powiatu, położona na terenie Działów Grabowieckich nad rzeką Wojsławką. Głębokie wąwozy i jary o stromych zboczach, często porośniętych lasami stanowią na tyle unikatowy obszar, że objęto go ochroną, tworząc na granicy powiatów krasnostawskiego i zamojskiego Skierbieszowski Park Krajobrazowy.

Od strony północno-wschodniej zróżnicowany krajobraz powiatu podkreślają Pagóry Chełmskie, a od północy Obniżenie Dorohuckie, wchodzące w skład regionu Polesia Lubelskiego - krainy torfowisk, bagiennych rozlewisk i łąk.

Na południe od powiatu rozpościera się Roztocze, jedno z najpiękniejszych i najmniej skażonych cywilizacją obszarów Europy.

Stosunkowo niewielkie uprzemysłowienie terenu powiatu podnosi jego atrakcyjność dla wszystkich zmęczonych cywilizacją. Tu można oddychać, cieszyć się różnorodnością i architekturą krajobrazu, tu dbamy o środowisko i jego zasoby.

Lokalizacja powiatu krasnostawskiego na mapie Polski

Skierbieszowski Park Krajobrazowy

Na terenie powiatu krasnostawskiego w obszar parku wchodzi 14418ha położonego w gminach Izbica, Kraśniczyn i Krasnystaw. Bardzo malowniczy i bogato rzeźbiony teren urozmaicają liczne wąwozy i jary, które rozcinają lessowe podłoże.

Na słonecznych zboczach wykształciły się zarośla kserotermiczne i murawy stepowe. Osobliwością jest występujący tu suseł perełkowany, a także źródła z których krystalicznie czysta woda po przepłynięciu kilkunastu metrów znika pod ziemią.

Rezerwaty Przyrody:

„Wodny Dół”

Powierzchnia - 185,85ha, położony na terenie gminy Krasnystaw. Występuje tu bardzo gęsta sieć wąwozów, które liczą nawet do kilkuset metrów długości i do 30 metrów głębokości. W lasach występuje lipa drobno i szerokolistna, jawor, buk, klon oraz wiąz górski. Na terenie rezerwatu występuje też cieszynianka wiosenna, bardzo rzadka w Polsce roślina.

„Głęboka Dolina”

Powierzchnia - 289,12ha, położony na terenie gminy Kraśniczyn. Bardzo interesujący rezerwat chroniący gęstą sieć malowniczych wąwozów, porośniętych przez wielogatunkowe lasy z wiązem górskim i lipą drobnolistną na czele.

Pomniki Przyrody:

Na terenie powiatu występuje ogółem 187 pomników, w tym: 66 drzew pojedynczych, 19 grup drzew i jedna aleja. Najstarsze i najbardziej okazałe to:

Lipa drobnolistna (340 cm) przy ul. Poniatowskiego w Krasnymstawie.
Lipa drobnolistna (570 cm) we wsi Drewniki gm. Kraśniczyn.

Zabytki:

Gmina Fajsławice:

kościół - (D1), (Mapa Google) - p.w. św. Jana Nepomucena z końca XVIII wieku wraz z dzwonnicą z przełomu XVIII i XIX;
pomnik - (D1), (Mapa Google) - kolumna toskańska z początku XVIII w. wizerunek umieszczono w herbie gminy Fajsławice;
zabytek - (D1), (Mapa Google) - zespół dworsko - parkowy, w skład którego wchodzi dwór z drugiej połowy XVII wieku, z oficyną, bramą murowaną i parkiem;
nekropolia - (D1), (Mapa Google) - cmentarz parafialny, pomnik powstańców styczniowych, który przypomina o jednej z większych bitew Powstania Styczniowego, jaka została stoczona pod Fajsławicami;
zabytek - (D2), (Mapa Google) - zespołu dworsko-pałacowego z dworem z I połowy XIX wieku, z oficynami, stajnią, gorzelnią, młynem i parkiem w Siedliskach;
zabytek - (C2), (Mapa Google) - pozostałości zespołu dworskiego z dworem, spichlerzem, innymi budynkami i parkiem w Suchodołach;

Gmina Gorzków:

kościół - (E5), (Mapa Google) - św. Stanisława BM zbudowany przez fundację Gorzkowskich i oddany do użytku w 1623r.

Gmina Izbica:

szlak - (G6), (Mapa Google) - styk szlaków transportowych w Wólce Orłowskiej - prawdopodobnie jedyne miejsce w Europie, a może i na świecie, gdzie krzyżują się cztery szlaki (dołem płynie rzeka, nad rzeką przebiega droga krajowa nr 17, nad nią linia kolejowa, a ponad nimi szlak lotniczy);
zabytek - (F6), (Mapa Google) - zespół pałacowo – parkowy z pierwszej połowy XIX wieku w Tarnogórze (obecnie w rękach prywatnych);
zabytek - (H7), (Mapa Google) - zespół pałacowo – parkowy z pierwszej połowy XIX wieku w Stryjowie;
zabytek - (H7), (Mapa Google) - pozostałości zespołu pałacowo – parkowego z pierwszej połowy XIX wieku; w Orłowie Murowanym;
kościół - (F6), (Mapa Google) - p.w. św. Zofii w Tarnogórze zbudowany w 1544 r.

Gmina Krasnystaw:

zabytek - (H3), (Mapa Google) - ruiny późnorenesansowego zamku z końca XVI wieku oraz dwór wzniesiony w latach 1779 - 1782 przez Mikołaja Reja w Krupem;
zabytek - (H3), (Mapa Google) - „Arianka”, murowany grobowiec w kształcie piramidy z I połowy XVII wieku w Krynicy według miejscowych podań, kryje grób właściciela Krupego Pawła Orzechowskiego;
zabytek - (G5), (Mapa Google) - wiatrak Koźlak z II połowy XIX wieku na trasie Krasnystaw – Zamość w Tuligłowach;
zabytek - (E5), (Mapa Google)- zespół zabudowy Stada Ogierów w Białce wraz z dworem z II połowy XIX wieku.

Gmina Kraśniczyn:

cerkiew - (K6), (Mapa Google)- prawosławna w miejscowości Bończa wzniesiona w II połowie XIX w. wraz z kapliczką;
kościół - (K6), (Mapa Google) - renesansowy p.w. św. Stanisława w Bończy;
zabytek - (J5), (Mapa Google) - dwór z otaczającym parkiem z początku XIX w. w Bończy (obecnie siedziba Domu Pomocy Społecznej);
zabytek - (H5), (Mapa Google) - zespół pałacowy w Surhowie z I połowy XIX w. z bardzo ciekawymi wnętrzami. Polichromie wykonał włoski artysta Mikołaj Monti;
kościół - (H5), (Mapa Google) - p.w. Narodzenia Matki Boskiej i św. Łukasza Ewangelisty w Surhowie wzmiankowany już w XVI w. z wyposażeniem z XVIII-XIX w.;
kościół - (J6), (Mapa Google) - rzymsko-katolicki p.w. św. Piotra i Pawła w Kraśniczynie ( dawna cerkiew unicka wzniesiona w latach 1840 – 1857);
zabytek - (I5) - zajazd murowany z 1895 roku w Kraśniczynie, będący przykładem budownictwa małomiasteczkowego o cechach klasycystycznych.

Gmina Łopiennik Górny:

zabytek - (E3) - kurhany średniowieczne w Łopienniku, czyli pozostałości po bitwie stoczonej z Jadźwingami przez księcia Leszka Czarnego;
zabytek - (E3), (Mapa Google) - kopiec z zegarem słonecznym usypany w 1834 – 35 na pamiątkę ukończenia budowy drogi z Piask do Zamościa;
kościół - (E2), (Mapa Google) - neogotycki p.w. św. Bartłomieja zbudowany w latach 1909-1912;
kościół - (F2), (Mapa Google) - p.w. Przemienienia Pańskiego w Borowicy wzniesiony w latach 1797 – 1799, według projektu nadwornego architekta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego;
zabytek - (E3), (Mapa Google) - pałac klasycystyczny z I połowy XIX wieku w Olszance.

Gmina Rudnik:

zabytek - (D7), (Mapa Google) - zespół dworski z parkiem z przełomu XVIII-XIX w. w Maszów Dolny;
kościół - (D8), (Mapa Google) - p.w. Narodzenia NMP, drewniany z 1793r., wraz z dzwonnicą drewnianą, cmentarzem rzymsko - katolickim powstałym w 1825 r., parkiem dworskim z I połowy XIX w. w Płonce ;
zabytek - (C7), (Mapa Google) - dwór z XVII-XIX w. z parkiem i aleją dojazdową w Wierzbicy;

Gmina Siennica Różana:

zabytek - (I4), (Mapa Google) - dwór wzniesiony na przełomie XVIII i XIX wieku z kamienia i cegły w Siennicy Różanej;
kościół - (I4), (Mapa Google) - neogotycki kościół parafialny z 1844 r. Wewnątrz znajdują się ołtarze rokokowe z XVIII wieku. Przy kościele znajduje się dzwonnica z 1882 roku;
zabytek - (I4), (Mapa Google) - murowany zajazd w Siennicy Różanej zbudowany około 1830 roku;
zabytek - (I4), (Mapa Google) - pozostałości po parku dworskim z XIX wieku w Siennicy Różanej, z okazałymi starymi drzewami i alejami kasztanowymi ;
kościół - (J3), (Mapa Google) - p.w. św. Archanioła z 1806 roku, w Żdżannem, późnobarokowy, wnętrza w stylu neogotyckim z nagrobkiem fundatorki Katarzyny Bonieckiej Kwaśniewskiej. Przy kościele znajduje się dzwonnica z 1804 roku.

Gmina Żółkiewka:

kościół - (B6), (Mapa Google) - p.w. św. Wawrzyńca w Żółkiewce wybudowany około 1770 roku. Obok znajduje się późnobarokowa dzwonnica i brama z końca XVIII wieku;
cerkiew - (B6), (Mapa Google) - św. Michała Archanioła, wybudowana w 1865 roku, przeniesiona do Żółkiewki z Rogatowa w powiecie gorlickim;
zabytek - (B4), (Mapa Google) - zespóły dworski w Dąbiu podobne znajdują się równiez w Żółkiewce – (B6) i Olchowcu – (C5);
kapliczka - (B6), (Mapa Google) - św. Jana Nepomucena, wybudowana w roku 1788 oraz zespół dworski z I połowy XIX wieku w Wólce;
kościół - (C8), (Mapa Google) - p.w. św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty w Chłaniowie, zbudowany ok. 1742 r.

Szlaki turystyczne:

Szlak Ariański - rozpoczynający się w Pawłowie (pow. chełmski), przez Marynin, Hruszów (gm. Rejowiec), Wzgórze Ariańskie, Krynicę, Krupe, Siennicę Nadolną (gm. Krasnystaw), Surhów, Brzeziny i Drewniki (gm. Kraśniczyn) kończący bieg w Skierbieszowie (pow. zamojski).

Szlak Tadeusza Kościuszki - rozpoczynający się w Mościskach k/Dubienki (pow.chełmski), następnie biegnie przez Bończę, Wolicę, Czajki, Brzeziny, Surhów, (gm. Kraśniczyn), Kryniczki, Orłów Murowany, Topolę (gm. Izbica), Małochwiej Duży, Kol. Zastawie (gm. Krasnystaw) kończy bieg w Krasnymstawie (dworzec PKP),

Szlak Nadwieprzański po Wyniosłości Giełczewskiej - rozpoczynający się w Krasnymstawie Fabrycznym PKP przez Wincentów (gm. Krasnystaw) Borowicę, Łopiennik Górny, Olszankę (gm. Łopiennik), Kol. Jaślików, rezerwat „Wodny Dół” Białkę, Rońsko (gm. Krasnystaw) do dworca PKP w Krasnymstawie.

Szlak Mikołaja Reja - rozpoczynający się w Rejowcu Fabrycznym, przez Rejowiec, Adamów, Popówkę, Kobyle (gm. Rejowiec), „Wzgórze Ariańskie”, Krynicę, Krupe, Kol. Siennica Nadolna, Siennicę Nadolną, (gm. Krasnystaw), Lubańki do dworca PKP w Krasnymstawie.

Szlak Stawów Kańskich - rozpoczynający się w Rejowcu Fabrycznym PKP, przez Pawłów, Obszar Chronionego Krajobrazu, wokół stawów do Kaniego, dalej przez Liszno (pow. chełmski), Czechów Kąt, Żulin, (gm. Łopiennik) do Krynicy (gm. Krasnystaw), gdzie kończy swój bieg.

Szlak turystyczny – samochodowy:

Rejowiec - Białka k/Krasnegostawu, długość 24 km

Przebieg: Rejowiec (zespół pałacowy XIX w., cerkiew unicka z XVIII w.) – wzgórze Ariańskie (tajemnicza wieża) - Krupe (ruiny zamku XVI w.) - Krasnystaw (kościół rzym-kat. p.w. Franciszka Ksawerego XVII/XVIII w., stary kościół klasztor augustianów, Muzeum Regionalne, rynek z kamieniczkami XVIII i XIX w.) - Białka (jazda konno, przejażdżki bryczkami, kuligi, championaty, aukcje koni,).

Szlak turystyczny – samochodowy Krasnystaw - Hrubieszów, długość 62 km.

Przebieg: Krasnystaw (kościół rzym-kat. p.w. Franciszka Ksawerego XVII/XVIII w., stary kościół i klasztor augustianów, Muzeum Regionalne, rynek z kamieniczkami XVIII i XIX w.) - Kraśniczyn (kościół rzym-kat. XIX w.) - Bończa (kościół rzym-kat. z XVI w., cerkiew prawosławna) - Wojsławice (kościół rzym-kat. XVI/XVII w., synagoga XIX w.) – Uchanie (kościół renesansowy pw. Wniebowzięcia NMP - wzniesiony ok. 1625, według projektu Jana Jaroszewicza i Jana Wolffa) - Hrubieszów.

Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo

Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo, mający blisko 2000 km długości, to najdłuższa trasa rowerowa w Polsce. Przebiega m.in. przez woj. lubelskie. Na teren powiatu krasnostawskiego „wjeżdżamy” od strony północnej drogą prowadzącą ze Starych Depułtycz przez las do miejscowości Zwierzyniec w gm. Siennica Różana. Dalej: Zagroda – Kozieniec – Maciejów -Boruń do Woli Siennickiej.

Następnie szlak prowadzi drogami utwardzonymi do miejscowości Baraki, a później już duktami leśnymi poprzez Łany do Krasnegostawu. Z miasta wyjeżdża się w kierunku wsi Widniówka, a dalej polnymi drogami do wsi Romanów i Ostrzyca wzdłuż pięknie wijącej się rzeki Wieprz. Po przekroczeniu mostu na rzece Łopuszanka trasa wiedzie drogą powiatową w kierunku Tarnogóry i skręca tuż za cmentarzem w prawo. Jedziemy cały czas wzdłuż wolno wijącej się rzeki Wieprz, mijając po drodze Wirkowice Pierwsze. Kilkaset metrów dalej opuszczamy powiat krasnostawski kierując się w stronę Ujazdowa.