Zbiory
Archeologia
Najstarsze stanowiska archeologiczne z okolic miasta sięgają schyłkowego paleolitu (około 12 000 do 7 900 l. p.n.e.) z terenu samego miasta wczesnego neolitu (około 5 000 l. p.n.e. - zabytki kultury ceramiki wstęgowej rytej). Zbiory działu liczą ponad 1 000 eksponatów i pochodzą w zdecydowanej większości ze znalezisk luźnych. Do niewątpliwie najciekawszych należą; figurka „uszebti” pochodzenia egipskiego znaleziona w okolicach Turobina, skarb krzemiennych noży kłośników czy skrzynkowy grób kultury amfor kulistych (2 500 - 2 000 l.p.n.e.) z Łopiennika Dolnego.
Interesujące zabytki dotyczą okresu wpływów rzymskich (połowa II w. p.n.e. - połowa V w.n.e.). Są to pojedyncze monety rzymskie i „barbaryzowane”, skarb denarów rzymskich z Romanowa i wyposażenie grobu wojownika ze Żdżannego. Z nieznanej liczby monet do zbiorów trafiło 574 denary wraz z naczyniem, w którym skarb był zdeponowany. Wszystkie monety wybite zostały w mennicy rzymskiej w latach 112/113 - 195/195 n.e., obejmują panowania od Trajana do Septimiusza Sewera. Wśród monet jest wiele rzadkości numizmatycznych. Rozwijająca się archeologia nowożytna dostarcza licznych obiektów z okresu XIV-XIX w. świadczących o poziomie życia w mieście, uprawianych rzemiosłach czy urządzeniach komunalnych.
Historia
Zbiory liczą ponad 2 tysiące eksponatów. Dużą grupę stanowią archiwalia z XVII - XX w. (zarówno urzędowe, jak i prywatne). Wśród zgromadzonych starodruków znajdują się pozostałości księgozbiorów zakonnych augustianów i jezuitów z XVI-XVIII wieku. Muzeum posiada kolekcję sztandarów szkół, organizacji społecznych i politycznych. W zbiorach znajdują się również eksponaty związane z Powstaniem Styczniowym, I i II wojną światową oraz okresem PRL-u (jak np. zbiór polskich orłów wojskowych). Wśród militariów przeważają szable i bagnety (XIX-XX w.)
Numizmatyka
Zbiory numizmatyczne liczą ponad 3 000 eksponatów. Obejmują one monety polskie i obce X - XX w oraz banknoty polskie i obce 1794 - I poł. XX w. Najlepiej w zbiorze reprezentowany jest okres dukatowo-talarowy, w tym liczne rzadkości m.in. dukaty Stefana Batorego, Jana Kazimierza i Jana III Sobieskiego. Równie ciekawie reprezentowany jest okres pieniądza papierowego i metalowego przez monety Królestwa Polskiego czy Rządu Narodowego z 1831 r. Wśród monet z okresu międzywojennego znajdują się pamiątkowe monety złote z 1925 r. Zbiory uzupełnia komplet monet próbnych i obiegowych z lat 1948 - 1998. W grupie odznak i odznaczeń dominują odznaki pułkowe z lat 1918 - 1939 oraz odznaczenia wojskowe i cywilne XIX - XX w.
Sztuka dawna
W zbiorze liczącym ponad 1 000 eksponatów na szczególną uwagę zasługują portrety osobistości związanych z miastem m.in. fundatorów i dobrodziejów kościoła i kolegium jezuickiego, przedstawicieli rodu Potockich. Kilka egzemplarzy portretów trumiennych reprezentuje malarstwo sarmackie. Zbiór kafli, ceramiki oraz detali architektonicznych z XVI - XVIII w. Pozyskany z zamku w Krupem, zamku krasnostawskiego i miasta daje bogaty przegląd sztuki użytkowej tamtego okresu. Znaczną część kolekcji stanowią obiekty z zakresu meblarstwa XVIII - pocz. XX w. Meble ukazują zmieniające się style, różne techniki i poziomy wykonania. Bogato reprezentowane jest złotnictwo polskie i obce XVIII - pocz. XX w.
Wysoki poziom artystyczny prezentują wyroby znanych artystów i firm m.in. J. Bandaua, J. Różańskiego, K. Lilpopa, K.F. Malcza, J. Frageta. Wyroby z porcelany upowszechnione w XVIII i XIX w. dają przegląd znanych wytwórni europejskich i polskich - Miśnia, Berlin, Wiedeń, Korzec, Baranówka. Niezwykle wysoki poziom artystyczny jaki osiągnęły wyroby ze szkła w okresie secesji prezentują dzieła wybitnych artystów francuskich E. Galle i R. Lalique'a. Zbiór grafiki liczący 360 pozycji obejmuje głównie prace Antoniego Oleszczyńskigo (1794 - 1879) artysty urodzonego w Krasnymstawie oraz innych wybitnych grafików działających w XVIII - XIX w.
Sztuka sakralna
Zbiór opiera się głównie na depozycie par. rzym.-kat. pw. św. Franciszka Ksawerego w Krasnymstawie. Pozyskane obiekty są integralnie związane z kościołem i kolegium budowlami dawniej jezuickimi. Wśród obiektów znalazły się naczynia i szaty liturgiczne, rzeźby, wota i „sukienki” z obrazów. Obiekty pochodzą z II poł. XVII i XVIII w. Wśród wyrobów złotniczych na szczególną uwagę zasługuje kielich mszalny z 1667 r. Autorstwa Andrzeja Mackensena I złotnika gdańskiego.
Etnografia
Zbiory działu liczą 1 500 eksponatów, ukazujących kulturę materialną duchową i społeczną wsi krasnostawskiej w okresie II poł. XIX - I poł. XX w. Nieliczne najstarsze zabytki z przełomu XVIII/XIX w. stanowią rzeźby o charakterze barokowo-ludowym. Około 10 % zbiorów to obiekty z XIX w., pozostałe z XX w.
W zakresie kultury materialnej zbiory obejmują; rybołówstwo, hodowlę, przygotowywanie i przechowywanie pożywienia, obróbkę drewna, plecionkarstwo, kowalstwo w tym kowalstwo artystyczne, garncarstwo, tkactwo w tym narzędzia tkackie oraz tkaniny i ubiory, sprzęty i meble, sprzęty związane z zabiegami o czystość, oświetlenie. Zbiory w zakresie kultury duchowej obejmują; rzeźbę, malarstwo i wyklejankę, wycinanki, pająki i sztuczne kwiaty oraz miary i wagi. Materialnym wyrazem kultury społecznej są; eksponaty związane ze świętami Bożego Narodzenia i Wielkanocy oraz dożynkami.
Chmielarstwo i piwowarstwo
Niewielki zbiór liczący około 100 pozycji zgromadzono w związku z dożynkami chmielowymi pn. „Krasnostawskie chmielaki” jakie odbywają się w mieście od 1971 r. Zbiory obejmują zarówno stare kufle i naczynia służące do picia i przechowywania piwa jak i wyroby pamiątkarskie związane z „chmielakami”.
