Od nowego roku weszły w życie ostatnie już zapisy nowelizacji Prawa o stowarzyszeniach, uchwalonej jesienią 2015 r. Pozwolą ona na przekształcanie się stowarzyszeń zwykłych w stowarzyszenia rejestrowe. Przypominamy przepisy i wyjaśniamy, których ZWYKŁYCH stowarzyszeń dotyczy ta możliwość.
Przepisy ustawy z 25 września 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw wchodziły w życie w trzech momentach. Najwięcej z nich zaczęło obowiązywać 20 maja 2016 r.
1 stycznia 2017 r. weszła w życie ostatnia zmiana z nowelizacji. Wprowadza możliwość przekształcenia się stowarzyszenia zwykłego w stowarzyszenia rejestrowe (zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym).
NOWE stowarzyszenie zwykłe – przypominamy
Możliwość, która pojawia się 1 stycznia 2017 r. dotyczy tylko nowych stowarzyszeń zwykłych, to znaczy stowarzyszeń zwykłych w rozumieniu znowelizowanej ustawy. Mogą to być:
- nowe stowarzyszenia zwykłe, czyli takie które powstały po 20 maja 2016 r. (po tej dacie zgłosiły się do ewidencji i uzyskały wpis), jak również
- stowarzyszenia zwykłe działające przed 20 maja 2016, ale znajdujące się już w nowej ewidencji – czyli takie, które się "przerejestrowały".
Po co przekształcać stowarzyszenie zwykłe w rejestrowe
Od maja 2016 r. stowarzyszenia zwykłe mają nowe możliwości działania. We własnym imieniu nabywają prawa i zaciągają zobowiązania. Mogą ubiegać się o dotacje, rejestrować status pożytku publicznego i zbierać 1 procent. Powołują zarządy i organy kontroli wewnętrznej (choć nie muszą). W wielu przypadkach – jeśli tylko członkowie wykażą się aktywnością, pomysłowością i wytrwałością – będą działać niemal jak "poważniejsze" stowarzyszenia rejestrowe.
Korzystając z nowych uprawnień, stowarzyszenie zwykłe może okrzepnąć i "dorobić się": zgromadzić zespół, zebrać doświadczenie realizując projekty, zyskać zaufanie w lokalnym środowisku. Dla takiej organizacji formuła stowarzyszenia zwykłego może stać się ograniczająca. I tu właśnie pojawia się możliwość przekształcenia w bardziej rozwiniętą formę stowarzyszenia – stowarzyszenie rejestrowe. Co ważne: bez zerwania ciągłości działań stowarzyszenia.
Co zyska stowarzyszenie zwykłe przekształcając się w rejestrowe? Czego nie mogło jako stowarzyszenie zwykłe, a może jako rejestrowe?
Stowarzyszenie rejestrowe może:
- prowadzić odpłatną działalność pożytku,
- prowadzić działalność gospodarczą,
- tworzyć terenowe jednostki organizacyjne.
Za to obowiązkowo będzie musiało powołać zarząd i organ kontroli wewnętrznej (jako stowarzyszenie zwykłe mogło to zrobić, ale nie musiało). Musi też mieć co najmniej 7 członków (jako stowarzyszenie zwykłe mogło działać z minimum 3 członkami).
Ilu mamy członków?
Żeby stowarzyszenie zwykłe przekształciło się w stowarzyszenie rejestrowe, musi mieć co najmniej 7 członków. Musi więc osiągnąć liczbę członków, którą ustawa – Prawo o stowarzyszeniach podaje jako potrzebną do zarejestrowania stowarzyszenia (art. 9).
Decyzja o przekształceniu stowarzyszenia zwykłego w rejestrowe należy do jego członków. To oznacza, że przekroczenie czy osiągnięcie liczby 7 wcale NIE ZOBOWIĄZUJE nas do przekształcenia. Stowarzyszenie zwykłe może działać nadal w swojej pierwotnej formule z dowolną liczba członków (tzn. od wymaganych trzech wzwyż).
Zgodę na przekształcenie się stowarzyszenia zwykłego w stowarzyszenie rejestrowe muszą wyrazić w uchwale wszyscy członkowie stowarzyszenia zwykłego.
Uchwała o przekształceniu
W uchwale zawierającej zgodę wszystkich członków stowarzyszenia zwykłego na przekształcenie, powinny się znaleźć również inne informacje, podstawowe dla rejestrowanego stowarzyszenia. Uchwała ta powinna więc zawierać (art. 42a. ust. 2. Prawa o stowarzyszeniach):
- nazwę i siedzibę stowarzyszenia,
- powołanie władz stowarzyszenia,
- przyjęcie statutu stowarzyszenia (w formie załącznika do uchwały),
- sprawozdanie finansowe stowarzyszenia zwykłego sporządzone na określony dzień w miesiącu poprzedzającym podjęcie uchwały o przekształceniu (jak wyżej – w formie załącznika).
Obowiązek informowania członków
Przekształcenie jest procesem. Samo podjęcie decyzji wymaga namysłu, a zorganizowanie przekształcenia – odpowiednich przygotowań. Przepisy nakazują, żeby o zamiarze przekształcenia powiadomieni byli wszyscy członkowie. W przypadku większości przekształcanych stowarzyszeń zwykłych, nie powinno być to bardzo trudne, biorąc pod uwagę, że rzecz będzie działa się w wąskim gronie współpracujących ze sobą osób, które to grono rzadko będzie liczyć więcej niż 7 członków.
Ustawa wymaga jednak (art. 42b), żeby wszyscy członkowie stowarzyszenia zostali zawiadomieni o zamiarze przekształcenia nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem podjęcia uchwały. Zawiadomienie musi zawierać dwa elementy:
- projekt statutu stowarzyszenia (tzn. dokumentu, który będzie podstawą działania powstałego w wyniku przekształcenia stowarzyszenia rejestrowego),
- informacje o aktywach i pasywach stowarzyszenia zwykłego.
Składamy wniosek do sądu rejestrowego
Przekształcając stowarzyszenie zwykłe w rejestrowe, podobnie jak w przypadku standardowej rejestracji stowarzyszenia, składamy wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego (na formularzu KRS-W20)
Wniosek o wpis stowarzyszenia do KRS składają i podpisują wszyscy członkowie zarządu (przekształcając stowarzyszenie zwykłe w rejestrowe zobowiązani jesteśmy do powołania zarządu). Do wniosku trzeba dołączyć:
- uchwałę o przekształceniu (zawierającą opisane powyżej elementy, a więc przede wszystkim statut organizacji),
- zaświadczenie o wpisie stowarzyszenia zwykłego do ewidencji (starosty), wydane nie wcześniej niż na 3 miesiące przed dniem podjęcia uchwały o przekształceniu.
Sąd informuje starostę o tym, że stowarzyszenie zostało zarejestrowane w KRS. Na podstawie tej informacji starosta wykreśli stowarzyszenie z ewidencji.
Zgodnie z ustawą - Prawo o stowarzyszeniach "przekształcenie stowarzyszenia zwykłego następuje z chwilą wpisu stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sądowego " (art. 42c. ust. 1).
Od tej chwili działamy jako stowarzyszenie rejestrowe.
Źródło: PAP Samorząd
